Ομιλείτε τα «μαντισονικά» ή μάλλον ξέρετε τι είναι; Ούτε εγώ ήξερα, έτυχε όμως να διαβάσω ότι είναι ο τρόπος, το ύφος με το οποίο μιλούσαν οι Νεοϋορκέζοι στις αρχές του ’60, δηλαδή στην περίοδο κατά την οποία εκτυλίσσεται η πολυβραβευμένη σειρά «Mad Men» που αναφέρεται σε ένα μεγάλο διαφημιστικό γραφείο της Μάντισον Αβενιου.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, πάμπολλοι θαυμαστές της σειράς μελετούν τους διαλόγους και προσπαθούν να βρουν λάθη στο ύφος της γλώσσας, να εντοπίσουν λέξεις και εκφράσεις που τότε δεν χρησιμοποιούνταν, τουλάχιστον στην καθομιλουμένη. Tα ευρήματά τους καταλήγουν σε ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο. Π.χ., κάποιος τσίμπησε ότι ένας χαρακτήρας λέει «το μέσο είναι το μήνυμα» τέσσερα χρόνια προτού ο όρος αυτός εμφανιστεί σε ένα βιβλίο του Μάρσαλ Μακ Λούαν.

Φέτος το καλοκαίρι, με την έναρξη του τέταρτου κύκλου στο καλωδιακό κανάλι ΑΜC, ένας νομικός περιωπής δημιούργησε ένα φόρουμ στο Ιντερνετ όπου, κάθε Κυριακή βράδυ, αμέσως μετά την προβολή του νέου επεισοδίου, διεξάγεται μια οn line συζήτηση με αφορμή όχι την εξέλιξη της πλοκής, αλλά την αναπαράσταση της εποχής. Στην ομάδα συμμετέχουν ένας πολιτικός επιστήμονας, ένας καθηγητής λογοτεχνίας, μια επικοινωνιολόγος και ένας ιστορικός, ενώ όλη την εβδομάδα κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να παρέμβει στον διάλογο -και αυτοί που παρεμβαίνουν είναι πάρα πολλοί.

Με την ίδια επιμέλεια που στήνονται τα σκηνικά, που αναπαράγονται τα χτενίσματα, τα αντικείμενα της καθημερινής ζωής, ακόμα και η γλώσσα του σώματος εκείνης της εποχής, γράφονται και οι διάλογοι. Οι σεναριογράφοι ανατρέχουν διαρκώς στο πολύτομο αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης, σε λεξικά της αργκό και σε ψηφιακές βάσεις δεδομένων για να βεβαιωθούν ότι κάποιες εκφράσεις είχαν καταγραφεί εκείνα τα χρόνια. Εδώ ο κόσμος έχει τόσα προβλήματα, με το πώς μιλάνε οι γυάλινοι ήρωες του ’60 θα ασχολούμαστε, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς. Αν στην Ελλάδα συνέβαινε κάτι ανάλογο με αφορμή μια σειρά εποχής, π.χ., την «Τελευταία παράσταση» (Alpha), που αναφερόταν στη ζωή της Ελλης Λαμπέτη, πολλοί θα έλεγαν «δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά». Μια συλλογική άσκηση παρατηρητικότητας, ένα ομαδικό παιχνίδι με τη γλώσσα και την πρόσφατη ιστορία είναι αυτή η διαδικτυακή ενασχόληση με το «Μad Men», που όμως φανερώνει κάτι σημαντικό. Δείχνει ότι μια «λαϊκή» μορφή ψυχαγωγίας, μια σειρά μυθοπλασίας, μπορεί να κεντρίσει το ενδιαφέρον ενός ευρύτερου κοινού για τη γλώσσα, καθώς και για διάφορα πολιτιστικά και ιστορικά ζητήματα.

Τέτοια έγνοια μοιάζει πολυτέλεια για την ελληνική τηλεοπτική πραγματικότητα. Εχει τύχει σε ελληνικές σειρές εποχής, που διαδραματίζονται στον Μεσοπόλεμο ή στον 19ο αιώνα να συζητούν όπως στα τάλεντ σόου και στα πρωινάδικα... κι έτσι, ακόμα και ο Αλή Πασάς γίνεται «ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας».

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, "Εικονογράφημα", 21-8-2010)

Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου BlogThis!Κοινοποίηση στο XΜοιραστείτε το στο FacebookΚοινοποίηση στο Pinterest

Posted In Γλώσσα, Σίριαλ ξένα | 0 comments | edit